Uczucie pieczenia w ustach – najczęstsze przyczyny

Pieczenie w ustach to dolegliwość, która może mieć bardzo zróżnicowane przyczyny, nie tylko związane bezpośrednio ze stanem jamy ustnej. Źródłem problemu mogą być też choroby układu pokarmowego, a nawet zaburzenia hormonalne. Poniżej przedstawiamy najczęstsze przyczyny pieczenia w ustach.

 

Zapalenie dziąseł i paradontoza

Zapalenie dziąseł, a także rozwinięta paradontoza, mogą objawiać się pieczeniem dziąseł. Objawem tego stanu oprócz bólu i odczucia pieczenia może być też opuchnięcia dziąseł, nadwrażliwość na temperaturę, a nawet krwawienie.

Dodatkowe objawy to często zaczerwienienie oraz nieprzyjemny zapach z ust. Nieleczone infekcje bakteryjne w przypadku zapalenia dziąseł mogą prowadzić do zaawansowanej paradontozy, rozchwiania, a ostatecznie także do utraty zębów.

Konieczna jest w takim wypadku interwencja dentysty, najlepiej periodontologa. Leczenie obejmuje zwalczenia stanu zapalnego (wykorzystuje się tu antybiotyki, płukanki antybakteryjne oraz regularne oczyszczanie jamy ustnej) a następnie zabiegi regeneracji dziąseł. W przypadku rozwiniętej paradontozy konieczne bywa rekonstruowanie obniżonej linii dziąseł, mające na celu ochronę szyjek zębów i ustabilizowanie uzębienia. W całym procesie leczenia zapaleń dziąseł i paradontozy ważne jest oczywiście także dbanie o higienę jamy ustnej, aby zapobiegać nawrotom infekcji.

Pieczenie w ustach nie powinno być bagatelizowane. W przypadku zapalenia dziąseł i paradontozy to objaw dolegliwości, które w razie zaniechania leczenia mogą przerodzić się w bardzo duże zagrożenie dla zdrowia.

 

Pieczenie w ustach związane z kserostomią (suchością w ustach)

Kserostomia to stan, w którym ślinianki nie produkują wystarczającej ilości śliny, co prowadzi do suchości w ustach i może być także przyczyną pieczenia dziąseł lub języka. Sama kserotomia może być spowodowana przez leki, choroby autoimmunologiczne, radioterapię w obrębie głowy i szyi, czy też cukrzycę. Czy stan ten oprócz odczucia pieczenia niesie jakieś zagrożenia dla jamy ustnej? Tak, ponieważ ślina pełni różne funkcje, a wśród nich znajduje się też utrzymywanie odpowiedniego pH w ustach. Niewłaściwy poziom pH może sprzyjać rozwojowi próchnicy. Suchość w jamie ustach zwiększa także ryzyko infekcji, a dodatkowo może też powodować trudności w mówieniu oraz połykaniu.

Aby złagodzić obawy kserotomii można stosować nawilżanie błon śluzowych za pomocą bezpiecznych, specjalnie do tego przeznaczonych preparatów. Oprócz tego w celu poprawy nawilżenia krtani, gardła i ust zaleca się spożywanie odpowiedniej ilości płynów, a także unikanie palenia papierosów i spożywania alkoholu.

 

Choroba refluksowa przełyku jako przyczyna pieczenia w ustach

Przyczyny pieczenia w ustach mogą znajdować się pierwotnie poza jamą ustną. Przykładem takiego problemu jest choroba refluksowa przełyku, znana również pod nazwą GERD (ang. Gastroesophageal Reflux Disease). Refluks występuje, gdy treści pokarmowe zmieszane z kwasem żołądkowym cofają się do przełyku. Może to powodować dość silne pieczenie w ustach i dziąsłach. Inne objawy to zgaga, kwaśny posmak w ustach, ból w klatce piersiowej oraz trudności w połykaniu. Problem jest związany z nieprawidłowym działaniem dolnego zwieracza przełyku.

Brak leczenia GERD to nie tylko narażanie się na dyskomfort związany z pieczeniem w ustach czy zgagą. Konsekwencje mogą być o wiele poważniejsze. Pojawić mogą się poważne komplikacje, takich jak zapalenie przełyku czy wrzody przełyku. Występuje też zwiększone ryzyko raka przełyku.

Leczenie obejmuje zmiany stylu życia, takie jak rezygnacja z pokarmów wywołujących refluks, jedzenie mniejszych posiłków czy unikanie leżenia po jedzeniu. Czasem wdrażane są leki takie jak inhibitory pompy protonowej (PPI), które stanowią jednak przede wszystkim leczenie objawowe i wg najnowszej wiedzy medycznej nie powinny być stosowane zbyt długo ze względu na wiele skutków ubocznych.

Pierwotny zespół pieczenia jamy ustnej

Pierwotny zespół pieczenia jamy ustnej, zwany też BMS (ang. Burning Mouth Syndrome) to stan, w którym pacjent odczuwa pieczenie w jamie ustnej bez widocznej przyczyny w postaci zmian chorobowych dziąseł czy języka. Przyczyna tego stanu nie jest do końca znana, ale uważa się, że może być związana z problemami neurologicznymi lub zaburzeniami hormonalnymi.

BMS, zwany też glossodynią, stomatodynią lub orodynią ma objawy przypominające częściowo kserotomię – np. suchość w ustach. Specyficznymi symptomami sa też  uczucie metalicznego posmaku w jamie ustnej oraz zmiany w odczuwaniu smaków.

Leczenie obejmuje terapię lekami przeciwbólowymi, lekami przeciwdepresyjnymi oraz stosowanie preparatów nawilżających jamę ustną. Ważne jest również wsparcie psychologiczne, gdyż stres i napięcie mogą nasilać objawy.

Kandydoza – grzybica jamy ustnej

Kandydoza jamy ustnej, wywołana przez grzyby z rodzaju Candida jest kolejną przyczyną pieczenia dziąseł. Infekcja grzybicza może objawiać się w formie białego nalotu na błonie śluzowej jamy ustnej. Często pacjenci odczuwają ból i pieczenie lub swędzenie. Dodatkowe objawy kandydozy to zaczerwienienie i tkliwość błony śluzowej, trudności w połykaniu oraz pęknięcia w kącikach ust. Nieleczona kandydoza może prowadzić do rozprzestrzenienia się infekcji na inne części ciała, zwłaszcza u osób z osłabionym układem odpornościowym.

Leczenie obejmuje stosowanie leków przeciwgrzybiczych, takich jak nystatyna lub flukonazol, oraz utrzymanie odpowiedniej higieny jamy ustnej. Ważne jest również ograniczenie spożycia cukrów, które sprzyjają rozwojowi grzybów.

 

Pieczenie w ustach – Inne przyczyny

Do innych przyczyn odczucia pieczenia w ustach możemy zaliczyć też m.in. alergie pokarmowe, zaburzenia hormonalne a także stres. W przypadku alergii pieczenie wiąże się z reakcją organizmu na alergen. Objawy alergii mogą obejmować np. obrzęk, zaczerwienienie, świąd oraz pieczenie w jamie ustnej.

Zaburzenia hormonalne lub naturalne zmiany w gospodarce hormonalnej – takie jak np. związane z menopauzą mogą wpływać na przepływ krwi i wilgotność błony śluzowej jamy ustnej. To z kolei może dawać efekty w postaci pieczenia w jamie ustnej. Z wiekiem spada zmniejsza się też intensywność odczuwania pragnienia, co prowadzi do sytuacji, w których osoby starsze nie przyjmują odpowiedniej ilości płynów.

Pieczenia w ustach nie należy nigdy lekceważyć. Jeśli utrzymuje się dłużej niż kilka dni, zawsze najlepiej zgłosić się do stomatologa. Polecanym specjalistą będzie w takiej sytuacji periodontolog, który specjalizuje się w schorzeniach dziąseł i języka.

Foto tytułowe: Freepik

.