Czy pęknięte zęby się leczy? A może trzeba je koniecznie usunąć? Jakie możliwości ma obecnie stomatolog w przypadku pękniętych lub złamanych zębów?

Jak leczy się pęknięte zęby lub uzupełnia odłamane fragmenty? Czy wybity ząb można wstawić, czy też konieczny jest implant lub most protetyczny? Czy złamany kawałek zęba można przykleić? W tym artykule odpowiemy na te pytania.

Leczenie uszkodzonych zębów – co potrafi współczesna stomatologia?

Najczęstsze mechaniczne urazy uzębienia to:

• pęknięte zęby
• „odkruszenie zęba”,
• złamanie zęba,
• wybicie zęba.

Gdy dojdzie do urazu mechanicznego należy jak najszybciej udać się do dentysty. Jeśli nie ma innego wyjścia, trzeba zgłosić się na ostry dyżur stomatologiczny. Szybkość działania szczególnie w przypadku wybicia zęba jest kluczowa.

Czy można uratować wybity ząb?

Stomatolog może dokonać reimplantacji zęba. Musi jednak być spełnionych kilka warunków, a zabieg nie daje gwarancji powodzenia. Co zrobić jeśli mamy wybity ząb? Przede wszystkim nie powinniśmy pozwolić na wyschnięcie korzenia zęba. Choć może się to na pierwszy rzut oka wydać dziwnym zachowaniem, najlepiej po przemyciu jamy ustnej i zęba umieścić go w zębodole, chwytając za koronę i zamknąć usta. Następnie należy jak najszybciej znaleźć się u dentysty aby jak najmniej komórek korzenia zęba obumarło. Idealnie jeśli stomatolog przyjmie nas w ciągu ok. 30 minut od wybicia zęba. Jeśli ząb będzie umieszczony w zębodole szanse na jego reimplantacje są też po godzinie, a nawet dwóch, ale spada prawdopodobieństwo powodzenia zabiegu. „Przechowanie” zęba w jego naturalnym środowisku, jakim jest jama ustna zwiększa szansę na zachowanie przy życiu komórek korzenia. W ostateczności, można trzymać wybity ząb w soli fizjologicznej lub mleku.

Wybitego zęba nie można poddać reimplantacji – co dalej?

Jeśli wybity ząb nie kwalifikuje się do reimplantacji, dentysta zaproponuje nam wykonanie mostu protetycznego lub implantu z koroną protetyczną. Most składa się z filarów i przęsła. Dentysta oszlifuje zęby sąsiadujące z zębodołem po wybitym zębem i zamocuje na nich most protetyczny. Przęsło mostu wypełni lukę po zębie. W ten sposób można też uzupełnić brak dwóch, a nawet trzech wybitych zębów, co zdarza się w przypadku urazów mechanicznych. Bardziej skomplikowanym i długotrwałym zabiegiem będzie zastąpienie wybitego zęba implantem, który zostanie umieszczony w kości. Na nim dentysta zamocuje koronę wykonaną z materiału kompozytowego lub porcelany.

Złamany ząb – leczenie

W przypadku złamanych zębów o leczeniu w dużym stopniu decyduje fakt, czy w wyniku urazu uszkodzona jest nie tylko korona, ale także korzeń zęba. Jeśli złamanie dotyczy tylko części korony i nie została naruszona miazga, dentysta może uzupełnić uszkodzenie plombą lub w przypadku przednich zębów zastosować licówkę. Licówka to płytka umieszczana na powierzchni zęba, zapewniająca dobry efekt estetyczny. Takimi metodami można leczyć też wszelkie lżejsze urazy, takie jak odkruszenia bardzo małego fragmentu zęba lub zupełne zniszczenie szkliwa na małej powierzchni.

Jeśli złamanie spowodowało odsłonięcie miazgi, ale korzeń nie jest rozchwiany, ani pęknięty dentysta wykonuje leczenie kanałowe. Następnie mocuje koronę protetyczną na wkładzie koronowo-korzeniowym.

Najgorzej rokującym przypadkiem złamania jest takie, które wiąże się z naruszeniem korzenia zęba. Jeśli korzeń pękł, konieczne będzie usunięcie zęba i zastosowanie mostu lub implantu z koroną protetyczną.

Co zrobić z pękniętym zębem?

W przypadku pęknięć łatwo pomylić uszkodzenie samego szkliwa z głębszym pęknięciem. Dlatego decydujące są w takim przypadku oględziny dokonane przez stomatologa i wykonanie zdjęcia rtg.

Jeśli pęknięte jest tylko szkliwo, często nie podejmuje się żadnego działania poza stosowaniem past przeciwdziałających nadwrażliwości zębów na zimno i ciepło. Konieczne może być też z czasem usuwanie przebarwień, które zaczną powstawać w szczelinach w związku z odkładaniem się osadów. Pęknięte szkliwo na przednich zębach można zamaskować też licówkami.  A co, jeśli pęknięcia są wyjątkowo głębokie i pojawi się w nich próchnica? Lekarz opracowuje ząb i może zastosować wypełnienie oraz licówki lub koronę protetyczną.

Pęknięcie szkliwa często bywa spowodowane przez urazy mechaniczne. W wielu przypadkach jest też efektem złych nawyków. Należy do nich np. obgryzanie paznokci albo przedmiotów, takich jak ołówki lub długopisy. Pęknięte szkliwo to także częsty towarzysz bruksizmu – czyli zgrzytania zębami.

Pęknięte zęby - postępowanie

W przypadku pękniętych zębów, podobnie jak przy złamaniach, na leczenie ma wpływ zakres uszkodzenia. Jeśli pęknięta jest tylko korona, a miazga nie została naruszona wystarczy opracowanie mechaniczne zęba i wykonanie wypełnienia (plomby) lub nakładu kompozytowego. Gdy pęknięcie jest głębsze i sięga miazgi, dentysta przeprowadzi leczenie kanałowe i zastosuje najprawdopodobniej endokoronę lub koronę protetyczną na wkładzie koronowo-korzeniowym. Jeśli pęknięta jest nie tylko korona, ale także korzeń, konieczne jest usunięcie zęba i zastosowanie mostu lub implantu.

Foto tytułowe: Designed by Brgfx

Autor: lek. dent. Szymon Chełstowski

W gabinecie TWÓJ DENTYSTA doktor zajmuje się chirurgią stomatologiczną, implantologią, protetyką i stomatologią zachowawczą.