Artykuł partnera
Bruksizm to nieświadome zaciskanie żuchwy i szczęki oraz zgrzytanie zębami. Jest jednym z problemów stomatologicznych, którymi szczerzej zajmuje się gnatologia. Diagnostyka w przypadku bruksizmu nie jest prosta i często wymaga dłuższej obserwacji pacjenta. Proces leczenia jest długotrwały, ale konieczny, ponieważ bruksizm może powodować wiele poważnych problemów okluzyjnych i neurologicznych.
Przyczyny bruksizmu
Pierwotnie przyczyn bruksizmu doszukiwano się jedynie w problemach stomatologicznych i wiązano go z nieprawidłowym układem szczęki oraz żuchwy. Zgrzytanie zębami łączono też ze źle dopasowaną protezą lub wadą zgryzu. Dziś wiadomo już, że zjawisko to może mieć szereg różnych przyczyn także poza stomatologią. Należą do nich przede wszystkim:
- stres, którym może powodować nadmierne napięcie mięśni, a w konsekwencji ściskanie zębów,
- zaburzenia emocjonalne, stany lękowe i choroby psychiczne, np. depresja, zaburzenia świadomości,
- kłopoty ze snem,
- niedobór magnezu.
Objawy bruksizmu
Wielu ludzi cierpi na bruksizm tylko w nocy. Wtedy tym bardziej nie mają świadomości, że przez sen zaciskają zęby z siłą kilkukrotnie mocniejszą niż podczas gryzienia twardych pokarmów. Jeśli do tego nikt nie zwróci im uwagi na nocne zgrzytanie zębami, przez wiele lat mogą nie mieć świadomości, z jakim schorzeniem się borykają.
Gdy bruksizm nabiera charakteru choroby przewlekłej towarzyszy mu szereg problemów stomatologicznych. Zęby mogą być nadwrażliwe, a z czasem nawet pękać. Zdarza się również, że osoba z bruksizmem budzi się z zakrwawionymi dziąsłami lub zaczyna odczuwać, że jej zęby się chwieją
Pacjenci, u których występuje bruksizm, cierpią również na przewlekłe bóle głowy oraz szyi. Niektórzy skarżą się także na ból gałek ocznych i objawy podobne do migreny oraz szum w uszach.
Kto choruje na bruksizm?
Bruksizm pojawia się częściej u kobiet niż u mężczyzn. Statystyki mówią, że choroba najczęściej dotyczy osób pomiędzy 25 a 45 rokiem życia. Diagnozowany jest u co szóstej osoby zgłaszającej objawy. Osobną grupą są również pacjenci w podeszłym wieku cierpiący na inne schorzenia, które mogą nasilać lub w ogóle powodować bruksizm.
Zgrzytanie zębami i ich zaciskanie jest także charakterystyczne dla małych dzieci. Wtedy jednak najczęściej mija samoistnie wraz z wiekiem i pojawieniem się stałych zębów.
U osób dorosłych bruksizm także może mieć charakter przejściowy. Jednak znacznie częściej wymaga pomocy specjalisty.
Metody leczenia bruksizmu
Dla chorego najbardziej charakterystyczne i dokuczliwe są objawy związane z zębami, dlatego wielu z nich przychodzi po diagnozę do gabinetu dentystycznego. Choć specjalistów zajmujących się gnatologią nie ma zbyt wielu, w dużych klinikach można uzyskać kompleksową pomoc, a wcześniej prawidłową diagnozę.
Osoby z bruksizmem korzystają także z pomocy innych specjalistów, z uwagi na rozległe przyczyny tej choroby.
Podstawową metodą leczenia bruksizmu jest zakładanie na noc szyny relaksacyjnej. To przeźroczysta nakładka z bezpiecznych dla zdrowia tworzyw sztucznych, która przygotowywana jest dla każdego pacjenta indywidualnie. Pomaga rozluźnić mięśnie wokół żuchwy i szczęki, dzięki czemu osoba, która ją nosi, nie zaciska ich nieświadomie. Poza tym uniemożliwia zgrzytanie zębami, które niszczy szkliwo.
Jeśli przyczyną zgrzytania zębami i ściskania mięśni twarzy są problemy ortodontyczne, konieczne jest wdrożenie leczenia przy pomocy aparatu ortodontycznego. Zdarza się, że bruksizm pojawił się u osoby, której wyrosły ósemki. Zęby mądrości często powodują stłoczenie pozostałych zębów i nieprawidłowy zgryz. Wtedy trzeba je usunąć i jeśli to konieczne, również założyć aparat na zęby.
Gdy bruksizm pojawił się po założeniu implantów lub protezy zębowej, konieczna jest konsultacja protetyczna. Być może koronki zostały źle dopasowane i trzeba je wymienić lub spiłować.
Wielu pacjentów decyduje się także na terapię u psychologa. Jeśli bruksizm nie wynika z wad zgryzu, ale ze stresu, trzeba go wyeliminować. Pomocne mogą być techniki relaksacyjne, medytacja lub terapia behawioralno-poznawcza. Gdy to konieczne, pacjent musi zażywać leki, które pomogą mu pozbyć się zaburzeń psychicznych.
Pacjenci mogą też korzystać z terapii botoksem. Wtedy leczenie najczęściej koordynuje chirurg, który wstrzykuje jad kiełbasiany w żwacze (mięśnie odpowiedzialne za żucie), by je osłabić. Procedurę trzeba powtarzać co sześć miesięcy. Sam zabieg trwa kilka minut, ale jest dość kosztowny (około 1000 zł).
W ostateczności wdraża się także leczenie farmakologiczne. Pacjenci otrzymują środki zmniejszające napięcie mięśniowe i uspokajające.
Więcej informacji na temat leczenia bruksizmu można znaleźć na stronie https://3gdentist.eu/services/gnatologia/
Konsekwencje braku leczenia
Powikłania pojawiające się u osób, które zaniechały leczenia bruksizmu, mogą obejmować wiele obszarów ciała. Zignorowany bruksizm poza problemami stomatologicznymi (w skrajnym przypadku nawet wypadaniem zębów) może powodować:
- zaburzenia produkcji śliny,
- chroniczny ból głowy, szyi i ramion,
- zaburzenia równowagi,
- przerost mięśni twarzy i szyi,
- problemy z jedzeniem i mową.