Wyrwanie zęba (inaczej określane jako ekstrakcja) polega na usunięciu zęba z jego miejsca w kości szczęki lub żuchwy. Podczas tego zabiegu usuwa się cały ząb, w tym jego korzeń, który jest zakotwiczony w kości. Ekstrakcja powoduje uszkodzenie okolicznych tkanek dziąsła i kości, a także przerywa naczynia krwionośne, co prowadzi do krwawienia. Stomatolog hamuje krwawienie i opatruje ranę, a jeśli to konieczne zszywa dziąsło. Gojenie się miejsca po wyrwanym zębie zależy od wielu czynników, m.in. wielkości nacięcia dziąsła, ingerencji w kości (np. dłutowania) a także stanu zdrowia pacjenta (negatywny wpływ może mieć np. cukrzyca lub osłabienie układu immunologicznego).
Kiedy konieczne jest usunięcie zęba?
Zęby są usuwane z wielu przyczyn. Najczęstsze z nich to:
- Zaawansowana próchnica powodująca takie zniszczenie zęba, że nie można go wyleczyć kanałowo i odbudować przy pomocy korony protetycznej czy wypełnienia.
- Infekcja, która dotarła do miazgi zęba lub zaatakowała tkanki okołowierzchołkowe i nie daje się zlikwidować, co nie pozwala na podjęcie leczenia kanałowego.
- Zaawansowana paradontoza, która powoduje rozchwianie zębów.
- Złamanie korzenia lub korony zęba, które nie pozwalają na skuteczne wyleczenie.
- Usuwanie zębów mądrości – szczególnie jeśli są zatrzymane (nie wyrastają prawidłowo) lub naciskają na sąsiednie zęby.
Czy usuwanie zębów zawsze przebiega tak samo?
Zabieg ekstrakcji to zawsze poważna ingerencja w organizm i nie ma czegoś takiego jak „łatwe usunięcie” zęba stałego. Za każdym razem wiąże się to z uszkodzeniem dziąsła i krwawieniem. Zabieg różni się stopniem komplikacji w zależności od stanu i umiejscowienia usuwanego zęba. Stosunkowo najprostszą operacją jest ekstrakcja zębów, które są w pełni wyrżnięte, dobrze widoczne i łatwo dostępne dla dentysty. Dużo bardziej skomplikowane zabiegi dotyczą zatrzymanych zębów mądrości lub zębów, które są złamane poniżej linii dziąseł. Ich usunięcie wymaga nacięcia dziąsła i odsłonięcia kości. Jednym z najbardziej zaawansowanych zabiegów jest dłutowanie zęba, często stosowane w przypadku zębów zatrzymanych. Dłutowanie polega na usunięciu fragmentów kości wokół zęba, co umożliwia jego odsłonięcia, a następnie ekstrakcję.
Zalecenia po wyrwaniu zęba
Kiedy można jeść po wyrwaniu zęba?
Najlepiej jest powstrzymać się od jedzenia przez co najmniej kilka godzin po zabiegu. Potem zaleca się spożywanie miękkich pokarmów o umiarkowanej temperaturze – należy zatem unikać nie tylko produktów twardych, ale także gorących. Nie należy też jeść potraw pikantnych, bo ich składniki mogą podrażnić ranę.
Jak spać i wypoczywać po wyrwaniu zęba?
Po ekstrakcji zęba najlepiej spać z głową uniesioną na kilku poduszkach – pomaga to zmniejszać krwawienie i obrzęk rany. Unikamy leżenia płasko, ponieważ może to zwiększyć ciśnienie w miejscu zabiegu i wpływać na intensyfikację krwawienia.
Jak przyspieszyć gojenie dziąsła po usunięciu zęba?
- Trzymaj opatrunek na miejscu po wyrwanym zębie tak długo, jak zaleci Ci to dentysta.
- Stosuj zimne okłady na zewnątrz twarzy przez pierwsze 24-48 godzin.
- Nie spożywaj alkoholu ani nie płucz jamy ustnej przez dwie doby.
Nie pal papierosów ani… nie pij przez słomkę po wyrwaniu zęba
Dlaczego po ekstrakcji zęba nie należy pić przez słomkę ani palić? Obie te czynności mogą powodować wytworzenie w jamie ustnej podciśnienia, które jest zagrożeniem dla skrzepu powstającego w zębodole po usunięciu zęba. Wyssanie skrzepu oznacza przerwanie gojenia się rany i krwawienie. Palić nie wolno ani tradycyjnych papierosów, ani e-papierosów. Z uwagi na stabilizację skrzepu w zębodole zachowujemy też ostrożność przy myciu zębów, omijając ranę po ekstrakcji. Należy też zrezygnować przez 48 godzin z płynu do płukania jamy ustnej. Jak po każdym zabiegu związanym z przerwaniem tkanek i ryzykiem krwawienia, unikamy intensywnej aktywności fizycznej przez pierwsze dni.
Foto tytułowe: Senivpetro Freepik
