Co powoduje nieprzyjemny zapach z ust? Nieświeży oddech może być wynikiem złej higieny lub schorzeń zębów i dziąseł. Może też jednak mieć źródło w problemach gastrycznych. W tym artykule skupimy się na problemach związanych ze stanem zębów i dziąseł, które powodują przykry zapach z ust.
Przyczyny nieświeżego oddechu powiązane z zębami i dziąsłami w większości przypadków możemy dość szybko zlikwidować. Brzydki zapach z ust, określany jako halitoza, to najczęściej efekt działania bakterii żyjących na dziąsłach, języku oraz na zębach. Nieświeży oddech wiąże się z różnego typu stanami patologicznymi zębów i przyzębia oraz zaleganiem resztek pokarmowych w jamie ustnej. Najcięższymi chorobami, które mogą powodować zły zapach z ust są nowotwory w zaawansowanym stadium owrzodzenia (martwicze tkanki).
Nieświeży oddech: zacznij od higieny jamy ustnej
Największy wpływ na powstawanie brzydkiego zapachu z ust mają rozkładające się resztki pokarmowe. Czasem wystarczy zacząć dokładniej szczotkować zęby i używać nici dentystycznej oraz płynu do płukania ust, aby zauważyć znaczącą potrawę. Pomóc może też stosowanie specjalnej szczoteczki do czyszczenia języka. Wiele osób ma silnie rozwinięte brodawki na języku, co ułatwia zaleganie resztek pokarmowych i bakterii. A to właśnie bakterie produkujące metabolity zawierające siarkę są odpowiedzialne za większość przypadków halitozy.
Osoby, które używają ruchomych protez zębowych powinny sprawdzić ich dopasowanie u protetyka. Jeśli proteza jest źle dopasowana, mogą pod nią zalegać resztki pokarmowe, które stają się pożywką dla bakterii. Należy też dbać o dokładne, codzienne czyszczenie protez.
Nieprzyjemny zapach z ust: paradontoza i zapalenia dziąseł
Za nieświeży zapach z ust często odpowiedzialne są zapalenia dziąseł i paradontoza. Aby nie dopuścić do zapalenia dziąseł trzeba koniecznie rozpocząć walkę z kamieniem i osadem nazębnym. W tym celu konieczna jest wizyta u stomatologa w celu usunięcia kamienia nazębnego, co należy regularnie powtarzać – zwykle wystarczy taki zabieg stosować raz w roku. U niektórych pacjentów konieczne jest jednak usuwanie kamienia co pół roku lub 3-4 miesiące. W przebiegu zapalenia dziąseł powstają patologiczne kieszonki dziąsłowe (kieszonki przyzębne). Gromadzą się w nich resztki pokarmowe, które ulegając rozkładowi, przyczyniają się do powstawania nieprzyjemnego zapachu z ust.
Stany zapalne dziąseł i paradontoza powodują obrzęk, a nawet krwawienie. To z kolei bardzo utrudnia prawidłową higienę jamy ustnej. Pojawia się wtedy efekt „błędnego koła” – niedokładne i rzadsze czyszczenie oraz nitkowanie zębów związane z bolesnością i tkliwością dziąseł, przyczyniają się do zalegania płytki nazębnej i wzrostu kamienia, co z kolei nasila stany zapalne. Pomóc może nam wtedy dobry periodontolog.
Duże ubytki przyczyną brzydkiego zapachu z ust
Jeśli zębach pojawią się rozległe, nieleczone ubytki, mogą w nich zalegać resztki pokarmowe. Ulegając rozkładowi, powodują nieprzyjemny zapach z ust. Przyczyną brzydkiej woni są też stany zapalne miazgi zębowej.
Jeśli ząb zostanie usunięty czasem pojawia się powikłanie w postaci suchego zębodołu. Rana nie goi się prawidłowo i to także bywa powodem pojawienia się brzydkiego zapachu.
Zaburzenia wydzielania śliny
Powstawaniu nieprzyjemnego zapachu z ust sprzyja suchość w jamie ustnej. U prawie każdego człowieka w naturalny sposób spada wydzielanie śliny podczas snu. To między innymi dlatego często rano mamy poczucie nieświeżego oddechu, choć myliśmy dokładnie zęby wieczorem, a potem niczego nie jedliśmy. Mała ilość śliny w jamie ustnej sprzyja rozwojowi bakterii beztlenowych, które wytwarzają lotne związki siarki, będące przyczyną nieprzyjemnego zapachu z ust. Wiele osób ma problem z zaburzeniami wydzielania śliny w ciągu dnia. Przyczyną mogą być różnego rodzaju schorzenia ślinianek – np. zapalenia, nowotwory lub kamica ślinianek.
Jak pozbyć się nieświeżego zapachu z ust?
Przede wszystkim należy zbadać wszystkie możliwe przyczyny brzydkiego zapachu zaczynając od wizyty u stomatologa, który zbada stan zębów i dziąseł. Samodzielnie możemy od razu rozpocząć dokładniejsze szczotkowanie i nitkowanie zębów oraz czyszczenie języka.
Jeśli przyczyna halitozy nie da się zlikwidować od razu (np. mamy paradontozę, lub wiele ubytków, których wyleczenie zajmie trochę czasu albo konieczne jest leczenie ślinianek) możemy w pewien sposób wpływać na ograniczenie nieprzyjemnego zapachu z ust. Pomóc mogą nam pastylki do ssania z cynkiem oraz pasty i płukanki do zębów z chlorheksydyną. Zalecane jest też picie większej ilości płynów. Można dodatkowo żuć gumę zawierającą ksylitol lub sorbitol, ponieważ zwiększa to wydzielanie śliny.
Przyczyny halitozy: nie tylko jama ustna
Jeśli wyeliminowane zostaną przyczyny halitozy w obrębie jamy ustnej, a brzydki zapach się utrzymuje, należy szukać przyczyn we współpracy z laryngologiem lub gastrologiem. Przyczyną nieświeżego zapachu z ust mogą być np. zachyłki w przełyku przyczyniające się do zalegania pokarmu. Należy zbadać też migdałki oraz zatoki – ponieważ także tam mogą rozwijać się stany zapalne. Nieprzyjemny zapach z ust towarzyszy też takim chorobom jak refluks żołądkowy, nowotwory przełyku, zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc czy też niektóre schorzenia wątroby.
Foto tytułowe: nensuria – pl.freepik.com
Autor: lek. dent. Szymon Chełstowski
W gabinecie TWÓJ DENTYSTA doktor zajmuje się chirurgią stomatologiczną, implantologią, protetyką i stomatologią zachowawczą.