Dentofobia, czyli lęk przed dentystą

Wizyta u dentysty jeszcze pół wieku temu kojarzyła się z nieuniknionym bólem. Przykre doznania, związane z leczeniem zębów, wynikały przede wszystkim z niższego poziomu zaawansowania technicznego sprzętu używanego przez stomatologów. Współczesna stomatologia w większości przypadków potrafi zredukować ból przy nawet najbardziej skomplikowanych zabiegach. Jednak nadal część z nas boi się dentysty. Lęk ten może być bardzo silny i określany jest jako dentofobia.  Jak sobie z tym można radzić?

 

Co to jest dentofobia? Przyczyny i następstwa

Dentofobia jest terminem używanym do opisania silnego lęku przed dentystą lub leczeniem zębów. Osoby cierpiące na dentofobię odczuwają niepokój, strach lub w skrajnych przypadkach panikę przed wizytą u dentysty, albo już w gabinecie. Pacjenci mogą mieć trudności z pokonaniem tego lęku, w skutek czego unikają kontaktu ze stomatologiem nawet wtedy, gdy cierpią z powodu ogromnego bólu.

Dentofobia może mieć różne przyczyny. Źródłem lęku przed dentystą mogą być negatywne doświadczenie z przeszłości. Składają się na nie własne przeżycia związane z leczeniem zębów lub wizytami w gabinecie, ale także doświadczenia innych. Szczególnie jeśli są przekazane w bardzo sugestywny sposób. Potencjalną przyczyną strachu przed stomatologiem może być także straszenie nim dzieci. Nie pomaga też  zetknięcie się z obrazem sadystycznego dentysty, jaki często pojawia się w wytworach pop-kultury. W ten sposób bólu u dentysty zaczynają się obawiać bardzo młode osoby, które nigdy w życiu nie miały poważnych zabiegów stomatologicznych, albo zawsze miały wykonywane je w znieczuleniu.

Źródłem dentofobii może być także lęk przed bólem w ogóle. Strach przed odczuwaniem go podczas leczenia zębów może być jedynie wyimaginowany, niemający uzasadnienia we wcześniejszych doświadczeniach. Mimo to skutecznie zniechęca do wizyty w gabinecie stomatologicznym, nawet jeśli jest taka konieczność.

Dentofobia – objawy i techniki ich pokonywania

Osoby cierpiące na dentofobię mogą doświadczać różnych objawów lęku, który nasil się przed wizytą u dentysty.

Najczęstsze objawy dentofobii:

• silny niepokój lub strach;
• ataki paniki;
• zwiększone napięcie lub nerwowość;
• trudności z zasypianiem;
• nudności lub wymioty;
• wzmożone bicie serca lub przyspieszony oddech.

 

Jak pokonać strach przed wizytą u dentysty i leczeniem zębów?

Bardzo ważne jest nawiązanie kontaktu z dentystą i szczera rozmowa o lękach i obawach. Nie ukrywajmy przed dentystą swojego strachu. Doświadczeni dentyści są świadomi, że z zestresowanymi, obawiającymi się bólu pacjentami, należy odpowiednio postępować. Wielu z nich jest na taką okoliczność przeszkolonych lub mają swoje własne, wypracowane procedury. Lekarz który wyśmiewa lub lekceważy lęki pacjenta pokazuje swój brak kompetencji oraz zdradza fakt, że nie aktualizuje swojej wiedzy zawodowej. Współczesna stomatologia traktuje poważnie zjawisko dentofobii, jako czynnika realnie wpływającego na przebieg i powodzenie leczenia. Poinformowany o lęku pacjenta lekarz może zapewnić dodatkowe wsparcie i wyjaśnić procedury, aby pomóc w złagodzeniu niepokoju.

Przydatne jest zastosowanie technik relaksacyjnych, takich jak głębokie oddychanie, medytacja lub słuchanie spokojnej muzyki relaksacyjnej. Jest szansa, że okażą się pomocne w uspokojeniu nerwów przed wizytą u dentysty. Niektórzy upatrują sukcesu w zastosowaniu terapii poznawczo-behawioralnej. Terapeuta może pomóc w identyfikacji negatywnych myśli i przekonań oraz wprowadzić techniki zmiany myślenia. Jeszcze innym sposobem jest technika stopniowego narażania się sytuacje, które wywołują lęk. W kontekście dentofobii może to obejmować stopniowe zwiększanie czasu spędzanego w gabinecie dentystycznym lub stopniowe wprowadzanie procedur stomatologicznych. Np. w przypadku dzieci i młodzieży dentysta może najpierw przeprowadzić usuwanie kamienia nazębnego lub leczenie niewielkich ubytków, a dopiero później przejść do zabiegów bardziej uciążliwych dla pacjenta.

Ważne jest także wsparcie emocjonalne ze strony bliskich osób. Dalej idącym rozwiązaniem może być znalezienie tzw. grupy wsparcia dla osób cierpiących na lęk przed dentystą. Wymiana doświadczeń  oraz rozmowa o swoich problemach w gronie osób, cierpiących na podobne formy lęku, mogą okazać się niezwykle pomocne w jego oswojeniu.

 

Cierpisz na dentofobię? Poświęć więcej wysiłku na codzienną higienę jamy ustnej

Dentofobia, czyli lęk przed dentystą, jest powszechnym zjawiskiem, które dotyka wielu osób – różni się jednak nasileniem. W skrajnych przypadkach bywa tak silna, że pacjenci unikają leczenia zębów i godzą się na wynikający z tego ból oraz niedogodności.

Na pewno osoby obawiające się wizyty u dentysty mogą zaoszczędzić sobie stresów dbając o regularne i staranne czyszczenie zębów. Piszemy o tym w artykule Jak myć zęby prawidłowo.  Właściwa higiena to najlepszy sposób aby zmniejszyć ryzyko poważnych zabiegów u dentysty, które mogą wiązać się z bólem i wymagają stosowania znieczulenia. Dzięki codziennej dbałości o nasze zęby, wizyty u stomatologa będą wiązać się najczęściej tylko z kontrolą uzębienia i dziąseł oraz z usuwaniem kamienia nazębnego. Może to przyczynić się do złagodzenia dentofobii. Nawet jeśli konieczne będzie leczenie niewielkich ubytków, jest to obecnie stosunkowo mało uciążliwe dla pacjenta, a dentyści dysponują szerokim arsenałem środków znieczulających.

Nie warto ulegać strachowi i rezygnować z wizyt u dentysty, ponieważ prowadzić będzie to nieuchronnie do pogłębiania się problemów ze zdrowiem jamy ustnej. Na koniec może też zadziałać prawo samospełniającego się proroctwa: unikający leczenia pacjent może stanąć po latach przed koniecznością leczenia bardzo dużych ubytków, narażając się na stres i ból, który pojawia się po niektórych zabiegach, nawet jeśli zostało zastosowane znieczulenie. Dotyczy to np. usuwania zębów oraz leczenia kanałowego.

.