Zapalenie dziąseł – co jest przyczyną?

Periodontolog w codziennej pracy z pacjentami bardzo często spotyka się z problemami takimi jak zapalenie dziąseł, ich ból i krwawienie. Z czego najczęściej wynikają te schorzenia?

Zapalenie dziąseł objawiające się między innymi bólem i krwawieniem może mieć wiele przyczyn, z których część ma pierwotne źródło poza jamą ustną.

Najczęstszą przyczyną zapaleń dziąseł są odkładające się płytka i kamień nazębny

W większości przypadków jednak za problemy z dziąsłami odpowiada tworzenie się płytki nazębnej i kamienia nazębnego oraz związane z tym stan zapalny kieszonek dziąsłowych. Jeśli sytuacja ta się przedłuża dochodzi do obniżenia się linii dziąseł (czyli recesji) – szyjki zębów zostają odsłonięte, a następnie zaczynają się ubytki w kości wyrostka zębodołu. W zaawansowanej postaci paradontozy zęby stają się chwiejne i wypadają, nawet jeśli nie są zaatakowane przez próchnicę. Do czynników zwiększających prawdopodobieństwo paradontozy zaliczamy m.in. palenie papierosów, nieprawidłową higienę jamy ustnej (np. używanie zbyt twardej szczoteczki uszkadzającej dziąsła lub zaniedbania w zakresie usuwania kamienia nazębnego). Paradontoza może mieć też inne przyczyny – np. nieprawidłowy zgryz utrudniający czyszczenie zębów oraz prowadzący do przeciążeń w trakcie żucia.

 

 

Cukrzyca jako przyczyna zapalenia dziąseł

Ból i zapalenie dziąseł mogą być powiązane z cukrzycą. Jeśli nie podejmiemy leczenia, stany zapalne będą się nasilać. Osoby, które się leczą i kontrolują poziom cukru we krwi mogą uniknąć negatywnych konsekwencji zapalenia dziąseł. Zdecydowanie rzadziej niż cukrzyca, przyczyną zapalenia dziąseł bywają inne choroby wewnętrzne, m.in. takie, jak nowotwory układu krwiotwórczego (białaczki). Dziąsła mogą krwawić także z powodów niedoborów witamin (szczególnie z gruby B i C), nietolerancji pokarmowych lub alergii. Wizyta u dentysty często jest początkiem badań prowadzonych także poza gabinetem stomatologicznym. Jeśli dentysta nabierze podejrzeń, że zły stan dziąseł pacjenta nie wynika tylko z oddziaływania bakterii na kieszonki przyzębne, zleci dodatkowe badania.

 

Zapalenie dziąseł a genetyka

Pewien wpływ na rozwój zapaleń dziąseł mogą mieć obciążenia genetyczne. Pierwszym pytaniem, jakie powinien zadać sobie pacjent jest „czy moi rodzice mają zęby”? A jeśli posługują się protezami ruchomymi, mają wiele implantów lub duże braki – to należy się zastanowić, jak do tego doszło? Czy przyczyną była próchnica? W jakim wieku stracili zęby?

Jeśli rodzice mówią o przypadkach gdy „wypadł im zdrowy ząb”, w większości przypadków będzie to oznaczać paradontozę. A to z kolei wiąże się często z obciążeniem genetycznym chorobami przyzębia. Takie obciążenie nie musi oznaczać, że wcześnie stracimy zęby i jesteśmy wobec tego całkowicie bezradni, ale na pewno w porównaniu z innymi musimy o wiele bardziej dbać o dziąsła i częściej usuwać kamień nazębny, ponieważ jego obecność zdecydowanie mocniej oddziałuje negatywnie na organizm osoby obciążonej genetycznie paradontozą, tworząc silniejsze stany zapalne dziąseł i przyzębia. Powinniśmy też zachować żelazną konsekwencję w codziennej higienie jamy ustnej: bardzo dokładnie szczotkować zęby odpowiednią szczoteczką, która nie będzie powodować podrażnień oraz używać nici dentystycznej.

 

Palenie papierosów – choroba dziąseł na własne życzenie 

Dym tytoniowy zawiera szkodliwe tlenki i powoduje wzrost bakterii beztlenowych. Palenie papierosów jest przyczyną zwłóknienia naczyń krwionośnych i nadmierne rogowacenia nabłonka a to z kolei wpływa na gorsze odżywienie tkanek. Sporym problemem jest też to, że zmiany w jamie ustnej, spowodowane przez palenie papierosów przyczyniają się do  MNIEJSZEGO krwawienia dziąseł niż w przypadku osób niepalących. Nie jest to wcale zjawiskiem pozytywnym, ponieważ maskuje stan zapalny i zwykle opóźnia rozpoczęcie leczenia.

Palenie papierosów często powoduje leukoplakię (zmianę przednowotworową). U palaczy spotykamy się z charakterystyczną tylko dla nich zmianą na podniebieniu powstającą wyłącznie z powodu ciągłego kontaktu podniebienia z rozgrzanym dymem nikotynowym: stomatitis nicotina palati.

 

Mechaniczne uszkodzenia jako przyczyna zapalenia dziąseł

Stany zapalne dziąseł mogą wynikać także ze źle dopasowanych protez ruchomych. Nie wolno zatem lekceważyć bólu pojawiającego się w czasie gryzienia lub odczuwalnego po wielogodzinnym używaniu protezy. Należy szybko udać się do protetyka, aby poprawić dopasowanie protezy.

Stan zapalny dziąsła może też mieć mniej typowe przyczyny, których wielu pacjentów w ogóle nie kojarzy ze schorzeniami jamy ustnej. Mogą to być np. środki antykoncepcyjne, zaburzenia w gospodarce hormonalnej oraz schorzenia ogólne, a nawet anoreksja i bulimia. Naszym dziąsłom może także szkodzić długotrwały stres, szczególne jeśli wiąże się on ze zgrzytaniem zębami lub ich zaciskaniem.

Jeśli odczuwasz ból dziąseł albo zaobserwujesz krwawienie podczas szczotkowania lub nitkowania – koniecznie zgłoś się do dentysty, aby zapobiec poważnym konsekwencjom, z utratą zębów włącznie. Specjalistą, który zajmuje się schorzeniami dziąseł jest periodontolog.

 

(4 votes, average: 5,00 out of 5)

Loading...