Usuwanie ósemek - czy zęby mądrości są potrzebne?

Kiedy zdecydować się na usuwanie ósemek? Czy zawsze trzeba to robić? Ósemki, mimo swojej potocznej nazwy, mają niewiele wspólnego z mądrością. Mogą za to być powodem wielu poważnych problemów, więc często musi interweniować chirurg stomatolog. Dowiedz się, jakie są objawy wyrastania ósemek oraz konsekwencje komplikacji.

Wyrzynanie zębów mądrości nie zawsze przebiega tak samo. Wiele osób doświadcza wtedy silnego bólu, ale zdarzają się także przypadki bezobjawowe – pacjenci czasem nie wiedzą, że mają już ósemki i dowiadują się o tym dopiero na fotelu w gabinecie dentystycznym. Jednak w każdym przypadku zęby mądrości wymagają specjalnego traktowania i szczególnej uwagi.

Kiedy wyrastają zęby mądrości?

Ósemki pojawiają się zwykle dość późno, bo między 17 a 25 rokiem życia. Zdarzają się także sytuacje, kiedy zęby mądrości zaczynają wyrzynać się nawet u 40-latków. Stąd właśnie ich potoczna nazwa – kojarzą się bowiem z dojrzałością i inteligencją. Tak naprawdę jednak ich jedyną funkcją jest rozdrabnianie i przeżuwanie pokarmu, ponieważ są to po prostu zęby trzonowe. Okazuje się, że ósemki nie są nam niezbędne, a czasem stanowią jedynie problem.

Czy każdemu rosną ósemki?

Zęby mądrości straciły na znaczeniu w toku ewolucji. Budowa ludzkiej szczęki powoduje, że często po prostu nie ma w niej miejsca na ósemki, stąd liczne problemy związane z tymi zębami. Nie każdy człowiek ma wyrznięte zęby mądrości i wcale nie wpływa to negatywnie na jakość życia czy funkcje układu żucia. Wręcz przeciwnie – brak ósemek może oznaczać brak dolegliwości z nimi związanych. A te potrafią być naprawdę bolesne.

Ząb mądrości – objawy wyrastania

Nie każdy ma identyczne objawy wyrzynania ósemek, jednak u wielu pacjentów są one dość podobne. Zdarzają się oczywiście przypadki bezobjawowe, więc niektórzy mogą nie zdawać sobie sprawy z posiadania dodatkowych zębów. To niestety może skutkować ich szybszym zepsuciem, ponieważ ósemki wymagają szczególnej uwagi. Dlatego im szybciej zaczniemy o nie dbać, tym lepiej.

Najczęściej pojawiające się objawy wyrzynania się zębów mądrości to ból, który może przekształcić się w długotrwałe bóle migrenowe. Pacjenci nierzadko doświadczają także szczękościsku, czyli problemu z otwarciem ust. Może pojawić się też podwyższona temperatura ciała czy opuchlizna w okolicy szczęki. Objawy, takie jak brzydki zapach z jamy ustnej czy ropna wydzielina mogą świadczyć o stanie zapalnym – należy wtedy jak najszybciej udać się do dentysty i trzeba liczyć się z tym, że usuwanie ósemek będzie w tym przypadku konieczne.

Zatrzymane ósemki

U niektórych osób pojawiają się zęby mądrości, ale nie wyrastają całkowicie lub w całości pozostają w dziąśle. Zatrzymane ósemki mogą być źle ułożone i często naciskają na sąsiadujące zęby. Konieczne jest wtedy wykonanie zdjęcia rentgenowskiego szczęki, czyli pantomogramu. Na zdjęciu widać ułożenie zęba, dzięki czemu lekarz stomatolog chirurg może zdecydować, czy konieczne jest usunięcie niewyrośniętej ósemki. Zatrzymanie nieprawidłowo ukształtowanego zęba mądrości może powodować u pacjenta silny ból i stany zapalne.

Fotografie poniżej: zatrzymane ósemki, które napierają na inne zęby - przykłady.

Czy w każdym przypadku ósemki naciskają na inne zęby?

Naciskające na sąsiadujące zęby ósemki zdarzają się dość często, ale na szczęście nie u każdego pacjenta. Ucisk spowodowany jest nieprawidłowym ułożeniem zęba mądrości – jeśli rośnie on koroną w kierunku siódemki, naciska na jej korzeń i może skutkować stłoczeniem pozostałych zębów. W następstwie stłoczenia może powstać konieczność długotrwałego i kosztownego leczenia ortodontycznego. Może też powstać kieszeń kostna lub wystąpić resorpcja korzenia siódemki, co z kolei może zakończyć się je usunięciem. Jednak prawidłowo ułożona i wyrośnięta ósemka nie powoduje takich problemów, więc jej usuwanie nie zawsze jest konieczne.

Na zdjęciu poniżej widoczne jest "napieranie" ósemki na siódemkę. W taki przypadku możliwa jest resorpcja korzenia siódemki, co może prowadzić do konieczności jej usunięcia. Na zdjęciu widoczny ubytek kości przy tylnym korzeniu siódemki - a to może spowodować zapalenie lub ropień przyzębia i w konsekwencji rozchwianie tego zęba. W takim przypadku usuwanie ósemek to konieczność.

Kiedy trzeba usunąć ząb mądrości?

Decyzję o ekstrakcji ósemki można podjąć zarówno w momencie, kiedy ząb nie wyszedł jeszcze z dziąsła, ale jest nieprawidłowo ułożony, jak i w przypadku wyrośniętej już ósemki, na której pojawiła się próchnica. Może się ona rozprzestrzenić na inne zęby, a leczenie ósemki nie jest proste ze względu na jej umiejscowienie. W takiej sytuacji usunięcie zęba mądrości jest najskuteczniejszym rozwiązaniem. Ekstrakcję zaleca się także w przypadku nieprawidłowo ułożonej lub zatrzymanej ósemki, która może powodować poważne problemy, takie jak stany zapalne i ucisk na sąsiadujące zęby. Warto zgłosić się jak najwcześniej, zanim korzenie ósemek całkowicie się wykształcą – wtedy jest je łatwiej usunąć ponieważ są po prostu krótsze.

Na zdjęciu poniżej przykład stłoczenia zębów spowodowanego wyrzynającymi się ósemkami, których wcześniej nie usunięto.

Usuwanie ósemek - jak wygląda zabieg?

Zabieg usunięcia ósemki zależy od stopnia zatrzymania zęba i głębokości położenia. Im głębiej tym zabieg jest trudniejszy. Czasem zachodzi potrzeba nacięcia dziąsła. Chirurgiczne usunięcie zatrzymanej ósemki, czyli dłutowanie, polega właśnie na nacięciu dziąsła, odsłonięciu kości, usunięciu zęba, a następnie zaszyciu dziąsła. Brzmi niezbyt zachęcająco. Ale na szczęście dziś nie trzeba już cierpieć na fotelu u dentysty:

- Niezależnie od komplikacji zabiegu, usuwanie ósemek w gabinecie Twój Dentysta w Grójcu jest zawsze przeprowadzane w skutecznym znieczuleniu, zupełnie bezboleśnie – mówi lek. dent. Szymon Chełstowski.

Czy ósemki szybciej się psują?

To prawda, że zęby mądrości są bardziej narażone na próchnicę. Jest to spowodowane ich umiejscowieniem oraz indywidualnymi uwarunkowaniami, takimi jak budowa szczęki, ogólny stan uzębienia i dbanie o higienę jamy ustnej. Wiele osób ma problem z dokładnym wyczyszczeniem ósemek, a jeśli odkładają się tam resztki pożywienia, może pojawić się próchnica. Dlatego tak ważne jest dokładne szczotkowanie i kontrolne wizyty u stomatologa.

Zalecenia po zabiegu chirurgicznego usunięcia zatrzymanej ósemki

Lekarz dentysta Szymon Chełstowski

Na szybkość gojenia rany po usunięciu ósemki wpływa także postępowanie Pacjenta po zabiegu. W naszym gabinecie chirurg stomatolog, jeżeli jest taka konieczność, zawsze założy szwy, wypisze receptę na antybiotyk i leki przeciwbólowe.

Stosowanie poniższych zaleceń przyśpiesza ten proces oraz zmniejsza pozabiegowe dolegliwości.

Opatrunek założony przez chirurga należy trzymać w ustach przez pół godziny.
Przez dwie godziny po ekstrakcji nie wolno jeść i pić, zwłaszcza gorącego i gazowanego.
Niewskazane jest palenie papierosów do 7 dni po zabiegu.
W razie bólu lub niewielkiego krwawienia, zaleca się stosowanie na policzku zimnego okładu w okolicy usuniętego zęba.
Pierwsze mycie zębów może nastąpić po 24 godzinach od zabiegu, przy czym płukanie jamy ustnej należy wykonać bardzo ostrożnie. Nie wolno dotykać niczym rany.
Przez 2-3 dni trzeba zrezygnować z dużego wysiłku fizycznego, np. ćwiczeń siłowych i dźwigania.
Po 48 godzinach od momentu usunięcia zęba można rozpocząć płukanie jamy ustnej. Zaleca się delikatne płukanie, aby nie naruszyć skrzepu krwi.
W razie bólu, obrzęku lub innych niepokojących objawów należy bezzwłocznie zgłosić się do gabinetu stomatologicznego.