Ile lat wytrzymuje ząb po leczeniu kanałowym?

Ząb po leczeniu kanałowym może funkcjonować od kilku do kilkudziesięciu lat. Wytrzymałość zęba po leczeniu kanałowym zależy od zbyt wielu czynników, aby można było odpowiedzieć precyzyjnie, po ilu latach trzeba go będzie usunąć lub dokonać leczenia reendodotycznego. Istnieją jednak pewne statystyki, które mogą nam przynieść na ten temat cenne informacje. I są one całkiem pozytywne.

Czas przetrwania zębów po leczeniu kanałowym – od czego zależy?

Długość funkcjonowania zęba leczonego kanałowo może wynieść od kilku do kilkudziesięciu lat. Zależy do wielu czynników, związanych z samym leczeniem, jak i nawykami i stylem życia pacjenta. Są to m.in.:

Stopień zniszczenie struktur zęba przed rozpoczęciem leczenia kanałowego. Im więcej tkanki zęba uda się zachować, tym większe szanse na jego dłuższe funkcjonowanie.
Zastosowanie korony lub wykonanie wypełnienia. Ponieważ wypełnienie (plomba) nie wzmacnia zęba, rezygnacja z wykonania odbudowy protetycznej pogarsza rokowania dla wyleczonego zęba. Jest on bardziej narażony na wszelkie uszkodzenia mechaniczne.
Rodzaj zastosowanej korony. Chodzi tu zarówno o jakość, jak i materiał. Np. czy będzie to korona kompozytowa, ceramiczna, czy też ceramiczna podbudowa ze złota, metalu lub tlenku cyrkonu.
Jakość i technika wykonanego zabiegu – np. z zastosowaniem mikroskopu zabiegowego czy bez.
Stan kości i przyzębia: Jeżeli ząb otaczają zdrowe tkanki przyzębia i kości, istnieje większa szansa na jego długie zachowanie.
Higiena jamy ustnej po zabiegu – wyleczony ząb z koroną należy szczotkować i nitkować tak samo jak inne zęby, aby nie dopuścić do zaatakowania pozostałych naturalnych struktur przez próchnicę oraz zapobiegać zapaleniu dziąseł.

Ile lat można zyskać dzięki leczeniu kanałowemu?

Dostępne badania sugerują, że nawet 85% zębów po leczeniu kanałowym może funkcjonować bez komplikacji przez 5-10 lat. To prawdopodobieństwo jest szacowane na podstawie stanu zębów po zakończeniu leczenia. Nie są tu zatem uwzględnione takie czynniki jak higiena zębów po zabiegu, ani np. nawyki żywieniowe czy styl życia pacjenta. A to wszystko może wpłynąć znacznie na pogorszenie kondycji zęba i jego wcześniejszą utratę. Ząb po leczeniu kanałowym jest znacznie osłabiony, zwłaszcza jeśli nie zastosowano odbudowy protetycznej, a poprzestano tylko na wypełnieniu. Ugryzienie czegoś bardzo twardego może wtedy skończyć się poważnym uszkodzeniem.

Jest też wiele przykładów z praktyki klinicznej wskazujących, że wyleczone kanałowo i odbudowane protetycznie zęby mogą funkcjonować nawet przez 20-30 lat po zabiegu. A należy dodatkowo wziąć pod uwagę, że przykłady te dotyczą zębów leczonych o wiele mniej doskonałymi technologiami niż stosowane współcześnie – np. jeszcze bez użycia mikroskopu zabiegowego.

Wytrzymałość zębów leczonych kanałowo

Nasze zęby mają określoną wytrzymałość na nacisk podczas żucia i gryzienia. Zależy ona od funkcji zęba, co wiąże się też z jego powierzchnią. Zęby trzonowe, szerokie i grube, przystosowane do miażdżenia, rozgniatania i żucia mają większą wytrzymałość niż siekacze, stworzone do rozdzielania pokarmu.

Po leczeniu kanałowym wytrzymałość zęba zwykle bardzo się osłabia, ponieważ uszkodzeniu ulega duża część jego naturalnych struktur. Dentysta usuwa m.in. miazgę i część zębiny ze szkliwem. Jeśli pozostawione naturalne ścianki są cienkie, mogą ulec zniszczeniu nawet po założeniu dobrej korony.

Szczęki dorosłego mężczyzny mogą generować nacisk o sile odpowiadającej średnio od 50 do 80 kg. Wiele zależy od osobniczych cech indywidualnych – np. budowy szczęki i żuchwy oraz siły mięśni. W podobnym zakresie (50-80 kg) mieści się też wytrzymałość na nacisk naszych zębów trzonowych. Zastosowanie rozległego wypełnienia bardzo zmniejsza odporność zęba bo zachowane ścianki nie są chronione przed siłami powstającymi podczas żucia lub rozgryzania pokarmu. Mogą łatwo pęknąć.

Dlaczego korony protetyczne to najlepsze rozwiązanie po leczeniu kanałowym?

Korony protetyczne pozwalają na równomierne rozłożenie nacisku na ząb i lepiej chronią pozostałe naturalne struktury tkanek. Dobrej jakości korony ceramiczne na podbudowie cyrkonowej (tlenku cyrkonu) potrafią wytrzymać nacisk nawet 100 kg, czyli przekraczający typową siłę ludzkiej szczęki. Należy jednak pamiętać, że wspomniana odporność na nacisk 100 kg dotyczy materiału, z którego wykonana jest korona, a nie zęba, na którym tę koroną zamocowano. Po odbudowie protetycznej silnie zniszczonych zębów lepiej jest zachować ostrożność i unikać rozgryzania bardzo twardych pokarmów, wymagających wywierania na nie dużego nacisku.

Podsumujmy, co zwiększa szansę na wydłużenie żywotności zęba po leczeniu kanałowym, a co się do tego nie przyczynia.

Czynniki sprzyjające wytrzymałości zęba leczonego kanałowo:

Leczenie endodontyczne z zastosowaniem mikroskopu zabiegowego.
Odbudowa protetyczna przy użyciu wysokiej jakości korony.
Staranna i regularna higiena jamy ustnej.
Zachowanie ostrożności przy gryzieniu twardych pokarmów.

Czynniki, które nie sprzyjają wytrzymałości zęba leczonego kanałowo:

Leczenie bez zastosowania mikroskopu.
Zastosowanie wypełnienia zamiast odbudowy protetycznej.
Nieodpowiednia higiena jamy ustnej po zabiegu leczenia kanałowego.
Narażenie wyleczonego zęba na ekstremalnie duże siły nacisku – np. gryzienie nim bardzo twardych pokarmów.